TẠI SAO VĂN HÓA ỨNG XỬ CỦA NGƯỜI NHẬT LẠI ĐƯỢC CẢ THẾ GIỚI NGƯỠNG MỘ?

Nhắc đến Nhật Bản, người ta thường nghĩ ngay đến đất nước hoa anh đào, công nghệ hiện đại và những di sản văn hóa lâu đời. Nhưng có một khía cạnh khiến cả thế giới phải nể phục, đó chính là văn hóa ứng xử của người Nhật. Từ những hành động nhỏ trong đời sống hàng ngày như cúi chào, giữ trật tự nơi công cộng, đến cách tôn trọng tập thể và đề cao tinh thần trách nhiệm, người Nhật đã tạo nên một chuẩn mực ứng xử văn minh. Hãy cùng Lửa Việt Tours khám phá sâu hơn để hiểu vì sao văn hóa ứng xử Nhật Bản lại trở thành “tấm gương” cho cả thế giới.

Nét độc đáo trong văn hóa giao tiếp của người Nhật 

Văn hóa giao tiếp của người Nhật được thể hiện qua từng chi tiết nhỏ (Nguồn ảnh: Internet)

Người Nhật luôn coi trọng cách ứng xử trong từng chi tiết nhỏ, từ lời nói, cử chỉ cho đến thái độ, tất cả đều phản ánh sự tôn trọng lẫn nhau và tinh thần cộng đồng. Và trong giao tiếp cũng vậy, nghi thức cúi chào được xem là điểm nổi bật chính, đồng thời độ sâu và thời gian cúi chào còn mang ý nghĩa khác nhau, cho thấy mức độ trang trọng trong từng hoàn cảnh. Trong đó, người Nhật sẽ thường sử dụng 3 hình thức chào phổ biến sau:

• Saikeirei, cúi chào trang nghiêm nhất: Đây là hình thức cúi chào sâu và chậm rãi, thể hiện sự kính trọng tuyệt đối. Saikeirei thường được thực hiện trước bàn thờ trong các ngôi đền Thần đạo, chùa Phật giáo, trước Quốc kỳ hay khi bày tỏ lòng tôn kính với Thiên Hoàng.
• Cúi chào tiêu chuẩn: Đây là kiểu chào phổ biến nhất trong đời sống hằng ngày. Người chào sẽ cúi người từ 20 – 30 độ và giữ tư thế trong khoảng 2 – 3 giây. Nếu ngồi trên sàn, hai tay sẽ úp xuống sàn cách nhau 10 – 20cm, đầu cúi thấp cách mặt sàn khoảng 10 – 15cm để bày tỏ sự lịch thiệp.
• Khẽ cúi chào: Tuy hình thức này đơn giản nhưng vẫn thể hiện phép lịch sự. Người chào chỉ cần hơi cúi đầu và thân trong khoảng một giây, tay buông tự nhiên ở hai bên hông. Đây là kiểu chào thường thấy trong giao tiếp hằng ngày, khi gặp gỡ hoặc chào hỏi xã giao trong cuộc sống. 

Văn hóa ứng xử trong trang phục của người Nhật 

Người Nhật chỉn chu từ khâu chuẩn bị trang phục, thể hiện sự tôn trọng cho đối phương (Nguồn ảnh: Internet)

Trang phục đối với người Nhật không chỉ là vấn đề thẩm mỹ mà còn phản ánh thái độ, sự tôn trọng và tinh thần kỷ luật trong đời sống. Người Nhật thường lựa chọn trang phục dựa trên hoàn cảnh và đối tượng gặp gỡ, nhưng dù ở bất kỳ tình huống nào, họ vẫn giữ nguyên nguyên tắc chung, trang phục phải kín đáo, tinh tế và toát lên sự chỉn chu. Đặc biệt, quần áo luôn được giữ sạch sẽ, phẳng phiu, bởi với họ, đó không chỉ là phép lịch sự mà còn là cách thể hiện sự tôn trọng đối phương. 

Văn hóa tặng quà 

Tặng quà tại Nhật Bản cũng như một nghệ thuật chú trọng đến mọi chi tiết (Nguồn ảnh: Internet)

Tại Nhật Bản, việc tặng quà được xem như một nghệ thuật, nơi mỗi chi tiết nhỏ đều ẩn chứa sự tinh tế và tấm lòng của người trao. Họ rất chú ý đến cách gói quà, phải gọn gàng, đẹp mắt, bởi bao bì cũng quan trọng như món quà bên trong. Bởi họ quan niệm rằng món quà sẽ trở nên trọn vẹn hơn khi được chuẩn bị chu đáo từ hình thức đến ý nghĩa.  Tuy nhiên, có những món quà cần tránh vì mang ý nghĩa xấu, chẳng hạn dao kéo (tượng trưng chia cắt), số 4 và 9 (gắn với sự chết chóc, đau khổ),… 

Văn hóa ứng xử trong công việc 

Người Nhật nổi tiếng với tính kỷ luật và sự chuyên nghiệp trong công việc. Họ đặc biệt coi trọng giờ giấc, luôn đến đúng giờ, không bao giờ bỏ về sớm hay để người khác phải chờ đợi. Nếu vì lý do sức khỏe hoặc việc gia đình mà phải nghỉ, họ sẽ gửi email xin phép rõ ràng, thể hiện trách nhiệm và sự tôn trọng tập thể. Đặc biệt, trong môi trường làm việc nhóm, người Nhật đề cao sự hòa nhã, lắng nghe và tránh tranh cãi gay gắt. Họ tôn trọng ý kiến của từng thành viên để duy trì sự đồng thuận. 

Nét đẹp trong văn hóa xếp hàng 

Văn hóa xếp hàng luôn được đề cao và học hỏi (Nguồn ảnh: Internet)

Nét đẹp trong văn hóa xếp hàng của người Nhật được xem như một “tấm gương” về ý thức cộng đồng và sự tôn trọng lẫn nhau. Ở bất kỳ đâu từ trạm xe buýt, nhà ga, thang máy, cửa hàng tiện lợi cho đến khi chờ vào lễ hội, du khách đều dễ dàng bắt gặp cảnh người Nhật kiên nhẫn đứng thành hàng ngay ngắn. Mỗi người đều tự giác giữ vị trí của mình, thể hiện tinh thần kỷ luật và tôn trọng trật tự chung. 

Văn hóa ứng xử khi sử dụng các phương tiện công cộng 

Một nét văn hóa ứng xử của người Nhật mà mà bất kỳ ai đặt chân đến đất nước này cũng dễ dàng nhận thấy chính là thái độ khi tham gia các phương tiện công cộng. Dù là trên tàu điện, xe buýt hay tàu cao tốc Shinkansen, người Nhật luôn giữ sự trật tự và tôn trọng tuyệt đối với những người xung quanh. Họ xếp hàng ngay ngắn, kiên nhẫn chờ lượt lên xe, không chen lấn xô đẩy, và luôn giữ khoảng cách vừa phải để không gây bất tiện cho người khác. 

Đặc biệt, người Nhật luôn nhường ghế ưu tiên cho người già, phụ nữ mang thai, người khuyết tật hay trẻ nhỏ, một hành động nhỏ nhưng thể hiện sự văn minh và nhân văn trong đời sống hàng ngày. Chính sự tinh tế ấy đã biến việc di chuyển công cộng ở Nhật Bản không chỉ là một phương tiện đi lại, mà còn là một trải nghiệm văn hóa khiến du khách quốc tế phải ngưỡng mộ và học hỏi.

Giao tiếp bằng ánh mắt 

Khi giao tiếp đừng nhìn quá chằm chằm vào đối phương (Nguồn ảnh: Internet)

Trong giao tiếp, người Nhật luôn đề cao sự tinh tế và lễ nghi. Chính vì vậy, việc nhìn chằm chằm vào mắt đối phương trong lúc trò chuyện lại bị xem là hành động thiếu lịch sự, thậm chí có phần khiếm nhã. Thay vào đó, họ thường lựa chọn cách nhìn vào một điểm trung gian như cà vạt, quyển sổ, món trang sức hay bình hoa gần đó. 

Đôi khi, họ nhẹ nhàng cúi đầu hoặc hướng ánh mắt sang bên cạnh để giữ sự nhã nhặn. Chính thói quen này phản ánh rõ nét phong cách ứng xử đặc trưng của người Nhật, kín đáo, tôn trọng và luôn đặt người đối diện ở vị trí thoải mái nhất.

Tổng kết 

Văn hóa ứng xử của người Nhật không chỉ là thói quen trong đời sống thường ngày mà còn là tấm gương phản chiếu tinh thần tôn trọng, kỷ luật và nhân văn sâu sắc. Chính sự tinh tế ấy đã khiến cả thế giới phải ngưỡng mộ và học hỏi. Nếu bạn đang ấp ủ kế hoạch khám phá đất nước mặt trời mọc, hãy dành thời gian trải nghiệm trực tiếp những giá trị văn hóa đặc biệt này để cảm nhận trọn vẹn sự khác biệt. Đừng quên theo dõi Lửa Việt Tours qua Fanpage và website để cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích về du lịch Nhật Bản cũng như bí quyết tận hưởng hành trình trọn vẹn nhất nhé.